آذر ابراهیمیان

روز گذشته «خشایار باقرپور»، مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی شهر تهران از ساخت واحد‌های ۲۵ متری در منطقه ۱۹ تهران خبر داد. این خبر انتقادهای بسیاری از طرف مردم را در پی داشت.

خبر ساخت خانه‌های ۲۵ متری یا به اصطلاح «کسپولی» یا «قوطی کبریتی» در دولت رئیسی انتقادهایی را به سمت دولت سیزدهم کشاند. دولتی که در ابتدای کار روی «رفاه اجتماعی» و «کرامت انسانی» تاکید داشت و وعده ساخت سالانه یک میلیون خانه را داده بود، حالا نه خبری از خانه است و نه حفظ کرامت انسانی.

به گفته باقرپور «هزینه نهاده‌های تولید مسکن با قیمت‌های امروز حدود متری ۲۵ میلیون تومان برای ساخت ارزیابی می‌شود». با توجه به این رقم، اگر در آینده افزایش قیمتی نداشته باشد، هزینه خرید یک واحد ۲۵ متری ۶۲۵ میلیون تومان است. برخی در واکنش به این خبر، زندگی در کانکس را به خانه ۲۵ متری ترجیح دادند.

راستی قیمت کانکس چقدر است؟

گزارش فراز، قیمت کانکس خانه‌ای یا به اصطلاح ویلایی متری ۸ میلیون تومان است. به عبارتی هزینه یک کانکس ویلایی ۲۵ متری آماده برای زندگی، ۲۰۰ میلیون تومان و کانکس ۳۵ متری، ۲۸۰ میلیون تومان است. ۵۰ درصد مبلغ کل زمان قرارداد و ۵۰ درصد باقی‌مانده زمان تحویل پرداخت می‌شود.

از وعده ساخت ۴ میلیون مسکن تا رضایت به آپارتمان ۲۵ متری

«امان‌الله قرائی‌مقدم»، کارشناس حوزه شهری با انتقاد از ساخت خانه ۲۵ متری به خبرنگار فراز گفت‌و‌گو کرد.

خانه نیست، لانه است!

قرائی‌مقدم گفت: «این خانه نیست. لانه است. اسم خانه روی این سازه نگذارند چون آبروی خانه از بین می‌رود. این بناها توهین به خانواده ایرانی، جامعه ایران و دختر و پسرانی که می‌خواهند ازدواج کنند، است.» توجیه می‌کنند در برخی از کشورهای پیشرفته هم خانه‌ها کم متراژ ساخته می‌شود اما تفاوتی که وجود دارد این است که در کشورهای پیشرفته افراد به انتخاب خود این خانه‌ها را خریداری می‌کنند نه به‌خاطر فقر و مشکلات معیشتی. هر چند همین پول را هم مردم ندارند».

او افزود: «در برخی کشورها چون محدودیت زمین وجود دارد مثل چین، ژاپن، دبی، بحرین خانه‌های کوچک‌تر ساخته می‌شود اما ما در کشور مشکل زمین نداریم. این خانه‌ها نه از لحاظ فرهنگی، ارزش‌ها و هنجارها در مورد خانه‌دار شدن و نه از نظر رفاه و تامین امنیت خانواده‌ها بخصوص نسل جوان قابل مقایسه با دیگر کشورها نیست و به اعتقاد من ساخت این ‌خانه‌ها بسیار اشتباه و توهین‌آمیزی است».

این کارشناس حوزه شهری با اشاره به اینکه چگونه در خانه ۲۰ یا ۲۵ متری یک فرد می‌تواند زندگی کند؟ گفت: «این خانه‌ها بیشتر به درد افراد مجرد می‌خورد. خانه‌های ۲۵ متری آسیب‌زاست. از یک طرف می‌تواند به خانه‌های‌ فساد تبدیل ‌شود و از طرفی پدیده مهاجرت را تشدید کند. وقتی در جامعه تجردگرایی افزایش پیدا کند، بی‌بندوباری در مورد انواع متعدد آسیب‌های اجتماعی هم افزایش پیدا می‌کند».

او در ادامه گفت: «به قول جامعه‌شناسی مکتب شیکاگو که می‌گوید: «تراکم جمعیت موجب نا‌به‌سامانی و از بین رفتن کنترل و بروز انواع فساد می‌شود». بنابراین هر کجا تراکم جمعیت زیاد باشد مثل اطراف تهران، اطراف بازار، شوش، مولوی، خیابان جمشید، ترمینال جنوب آمار جرم بالا می‌رود. چرا همیشه اطراف بازار مراکز فساد است؟ وقتی خانه‌های قلکی بیشتر باشد، تراکم جمعیت هم بیشتر می‌شود و خود کنترل کاهش و ترس از شناخته شدن، افزایش پیدا می‌کند. از این‌رو، آمار جرم و فساد بالا می‌رود».

قرائی‌مقدم با اشاره به اینکه در جامعه شهری پُر تراکم، خلافکاران در انبوه جمعیت گم می‌شوند، گفت: «خشنونت در محیط‌های پر تراکم بالا می‌رود. در ماجرای افزایش خشونت عوامل متعددی همچون: برخوردهای سیاسی، سوء استفاده‌ها، گرسنگی، افزایش خط فقر و غیره دخالت دارد؛ اما یکی از عوامل افزایش خشونت و افزایش بی‌اعتمادی عمومی در جامعه، تراکم و ساخت خانه‌هایی است که با فرهنگ مردم تداخل داد و کرامت انسانی را زیر سوال می‌برد.

در خانه ۲۵ متری، کرامت انسانی از بین می‌رود

او در ادامه افزود: «در خانه ۲۵ متری در یک اتاق که پدر، مادر، فرزند کنار هم زندگی می‌کنند، کرامت انسانی و حرمت خانواده از بین می‌رود. پیشتر در جامعه ایرانی و اغلب در خانه‌های روستایی، خانواده‌ها زیر یک سقف زندگی می‌کردند اما الان شرایط فرق کرده است».

امروزه اعتقادات و باورهای مردمی فرو ریخته است

این کارشناس حوزه شهری در پایان گفت: «در گذشته معنویات پُر رنگ‌تر بود. اما امروزه معنویات، اعتقادات و باورهای مردمی فرو ریخته است. هنجارهای که روابط را محترم می‌شمارد، فرو ریخته است. در نتیجه، رابطه نامشروع در این خانه‌ها افزایش پیدا خواهد کرد چون تراکم زیاد است و این موضوع می‌تواند بسیار آسیب‌زا باشد».